Torpido, dümeni ve pervanesi bulunan suyun altından veya üstünden suya atılan, dümenini ve pervanesini kullanarak hedefine ilerleyen, patlayıcı bir sualtı silahıdır. Genel olarak denizaltılarda, savaş gemilerinde kullanılır.
Tarihi
Helikopterin icadına benzer bir şekilde, torpidonun çok eski zamanlarda var olduğu düşünülmektedir. Torpido denilebilecek ilk çizimler, Suriyeli bilgin Hasan El-Ramah tarafından 1275 yılında yapılmış çizimlerdir. Ramah’ın çalışmaları, su yüzeyinde gidebilen bir roketi göstermektedir.[1]
Bir soğuk savaş zamanı Fransız dizel denizaltısının (Argonaute) torpido odası
Bundan sonra torpidolar bugünkü Hırvatistan’ın Rijeka kentinde geliştirildi.
Daha “Torpido” sözcüğü ortada yokken ilk denizaltılardan olan Kaplumbağa (1775) torpidolara çok benzeyen bir füzeyle saldırı gerçekleşirdi. Ancak Kaplumbağa’nın kayda geçmiş tek saldırısı olan HMS Eagle saldırısı, geminin kabuğunu kırmakta başarısız oldu.
Torpido teriminin bir deniz saldırı patlayıcısı olarak adlandırılması Robert Fulton tarafından gerçekleştirilmiştir.
I. Dünya Savaşı’ndan bu yana torpido terimi denizin altından giden otomatik tahrikli füzeler olarak tanımlanır. Otomatik tahrikli torpidoların prototipi, içlerinde Giovanni Luppis ve Robert Whitehead’in bulunduğu bir komisyon tarafından çıkarıldı. Sonuç olarak ilk otomatik tahrikli torpido olan Minenschiff resmi olarak komisyon tarafından 21 Aralık 1866’da sunuldu.
Devletin desteği de alındıktan sonra Whitehead, Rijeka’da ilk torpido fabrikasını açtı. 1870’te torpidoların menzili 914 m’ye hızı 6 knot’a kadar çıkarıldı. Fabrika 1881’de torpidoları 10 değişik ülkeye ihraç etmeye başladı. Ardından Whitehead torpidonu n hızını 18 (1876), 24 (1886), 30 (1890) knot’a çıkardı.
16 Ocak 1877’de bir Osmanlı vapuru olan İntibah 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşları’nda otomatik tahrikli torpidoyla batırılan ilk gemi oldu.
1897’lere doğru, Nikola Tesla uzaktan kumanda edilebilen bir botun patentini aldı ve ardından uzakatan kontrol edilebilen torpido yapılabileceğini ABD ordusuna gösterdi. Ancak, ordu 1960’lara kadar bunu benimsemedi.
tarafından güncellenmiştir.
